قارچ های سنگی

تصور کنید در دشتی وسیع ناگهان با سازه های سنگی عظیمی روبرو می شوید که گویی قارچ های غول پیکری از دل زمین روییده اند. این پدیده طبیعی شگفت انگیز «قارچ های سنگی» بلغارستان نام دارد و هر ساله گردشگران زیادی را به خود جذب می کند. اگر کنجکاو هستید بدانید این اشکال عجیب چگونه شکل گرفته اند چه داستان هایی درباره آن ها وجود دارد و چطور می توانید از نزدیک آن ها را ببینید این مطلب برای شماست.

«قارچ های سنگی» پدیده طبیعی خوشمزه بلغارستان!

در شرق بلغارستان نزدیک روستای بلی پلاست و در مسیر بین شهرهای کاردزالی و هاسکوو یکی از بی نظیرترین پدیده های طبیعی این کشور قرار دارد که به قارچ های سنگی شهرت یافته است. این سازه های سنگی غول پیکر که شباهت عجیبی به قارچ دارند در مساحتی حدود سه هکتار پراکنده شده اند و منظره ای وهم انگیز و در عین حال بسیار زیبا را خلق کرده اند.

قارچ های سنگی به دلیل شکل منحصر به فرد و ظاهر خاص خود به سرعت به یکی از نمادهای طبیعی بلغارستان تبدیل شده اند. این منطقه در سال ۱۹۷۴ به عنوان اثر طبیعی ملی به ثبت رسیده و تحت حفاظت قرار گرفته است تا این شاهکار طبیعت برای آیندگان نیز حفظ شود. دیدن این قارچ ها از نزدیک تجربه ای فراموش نشدنی برای هر بازدیدکننده است.

قارچ های غول پیکر

قارچ های سنگی بلغارستان اندازه های متفاوتی دارند اما بسیاری از آن ها واقعاً غول پیکر هستند. ارتفاع برخی از این سازه های سنگی به بیش از ۲.۵ متر می رسد که ابعاد آن ها را بسیار چشمگیر می کند. این ارتفاع قابل توجه در کنار شکل قارچ مانند آن ها باعث شده تا عنوان «غول پیکر» کاملاً برازنده آن ها باشد.

وقتی از فاصله به این قارچ ها نگاه می کنید ابعاد بزرگ آن ها در پهنه دشت کاملاً خودنمایی می کند و حس شگفتی را در بیننده ایجاد می کند. این اندازه بزرگ نتیجه فرآیندهای زمین شناسی طولانی مدت و مقاومت لایه های بالایی سنگ در برابر فرسایش است که در ادامه به توضیح آن می پردازیم.

رنگ آمیزی قارچ غول پیکر

یکی از جذابیت های بصری قارچ های سنگی رنگ آمیزی خاص و متنوع آن هاست. بدنه یا پایه قارچ ها عمدتاً به رنگ صورتی دیده می شود در حالی که کلاهک آن ها به رنگ سبز یا خاکستری مایل به سیاه است. این تفاوت رنگی به دلیل وجود مواد معدنی مختلف در لایه های گوناگون سنگ است.

رنگ صورتی بدنه به دلیل وجود ماده معدنی کلینوپتیلولیت است. رنگ های خاکستری و سیاه روی کلاهک ها ناشی از وجود منگنز هستند و رنگ سبز کلاهک ها نیز به دلیل وجود سلادونیت ایجاد شده است. این ترکیب رنگی زیبایی و جذابیت قارچ های سنگی را دوچندان کرده و آن ها را به سوژه ای عالی برای عکاسی تبدیل نموده است.

دلیل علمی شکل گیری قارچ سنگی

شکل گیری قارچ های سنگی یک فرآیند زمین شناسی پیچیده است که میلیون ها سال به طول انجامیده است. این سازه ها در واقع سنگ های آتشفشانی هستند که حدود ۲۰ میلیون سال پیش شکل گرفته اند. جنس اصلی این سنگ ها ریولیت آتشفشانی است که حاوی مواد معدنی مختلفی است.

فرآیند اصلی شکل گیری این قارچ ها به فرسایش انتخابی برمی گردد. لایه های بالایی سنگ که کلاهک ها را تشکیل می دهند مقاوم تر از لایه های پایینی در برابر فرسایش بوده اند. عوامل طبیعی مانند باد باران و تغییرات دما به مرور زمان لایه های نرم تر پایینی را بیشتر فرسایش داده اند در حالی که لایه های سخت تر بالایی کمتر فرسایش یافته و به شکل کلاهک باقی مانده اند که در نهایت منجر به شکل گیری این ساختارهای قارچ مانند شده است.

دوران پالئوسن

شکل گیری اولیه سنگ های آتشفشانی که قارچ های سنگی از آن ها پدید آمده اند به دوران پالئوسن بازمی گردد. در آن زمان بخش هایی از این منطقه زیر آب قرار داشته است. فعالیت های آتشفشانی شدید در زیر آب باعث ته نشین شدن مواد مذاب و شکل گیری این سنگ ها شده است.

بر اساس نظریات زمین شناسی این سنگ ها مدت ها زیر آب دریا قرار داشتند و تنها بخش های بالایی آن ها (که امروز کلاهک ها را می بینیم) از آب بیرون بوده یا در معرض فرسایش متفاوتی قرار داشته است. پس از عقب نشینی آب دریاها و تبدیل شدن منطقه به خشکی فرآیندهای فرسایش توسط باد باران و خورشید ادامه یافته و شکل نهایی قارچ های سنگی را کامل کرده است.

افسانه ها درباره قارچ غول پیکر

مانند بسیاری از پدیده های طبیعی شگفت انگیز افسانه ها و داستان های محلی نیز درباره قارچ های سنگی بلغارستان وجود دارد که جذابیت آن ها را بیشتر می کند. این افسانه ها معمولاً ریشه در باورهای قدیمی مردم منطقه دارند و نسل به نسل منتقل شده اند. این داستان ها تلاشی برای توضیح منشأ عجیب این سازه های سنگی در غیاب دانش علمی بوده اند.

یکی از معروف ترین افسانه ها داستان شکل گیری این قارچ ها را به دلاوری و شجاعت دختران محلی ربط می دهد. این داستان ها بعد اسطوره ای و قهرمانانه به پدیده طبیعی می بخشند و آن را با تاریخ و فرهنگ منطقه پیوند می دهند. این افسانه ها بخش جدایی ناپذیر تجربه بازدید از قارچ های سنگی هستند.

دختران شجاع و قارچ های غول پیکر

مشهورترین افسانه درباره قارچ های سنگی داستان مردی به نام رادیل و چهار دخترش است که در قلعه پرپریکون زندگی می کردند. زمانی سپاه عثمانی به قلعه حمله کرده و تعدادی از ساکنان از جمله دختران رادیل را به اسارت می گیرد. دختران که بسیار شجاع بودند با ایجاد رعب و وحشت اسب فرمانده عثمانی را رم داده و باعث سقوط و مرگ او می شوند.

پس از آن دختران فرار می کنند اما بهترین دوست فرمانده به دنبال آن ها می رود. هر بار که این مرد به یکی از دختران می رسد و او را می گیرد آن دختر به سنگ تبدیل می شود. به این ترتیب هر چهار دختر تبدیل به سنگ می شوند و قارچ های سنگی فعلی را شکل می دهند. طبق این افسانه خود مرد عثمانی نیز در نهایت به سنگی سیاه در نزدیکی قارچ ها تبدیل شده که به نام کاراتپه (Karatepe) شناخته می شود.

بازدید از قارچ های سنگی

بازدید از قارچ های سنگی بلغارستان نسبتاً آسان است چرا که این پدیده طبیعی در فاصله نزدیکی از جاده اصلی بین شهرهای کاردزالی و هاسکوو قرار دارد. بسیاری از مسافرانی که از این مسیر عبور می کنند برای دیدن این سازه های عجیب توقف می کنند. دسترسی به منطقه با خودرو شخصی یا تورهای محلی امکان پذیر است.

اگر از سمت شهر هاسکوو حرکت می کنید باید به سمت روستای زورنیتسا بروید تا به این منطقه برسید. اگر مبدأ شما شهر کاردزالی است مسیر روستای استرمتسی شما را به قارچ های سنگی خواهد رساند. این نزدیکی به جاده اصلی بازدید از این مکان را برای گردشگران بسیار راحت کرده است.

بزرگترین قارچ سنگی دنیا

منطقه قارچ های سنگی بلغارستان شامل مجموعه ای از این سازه های سنگی است که ارتفاع برخی از آن ها به حدود ۲.۵ متر می رسد. اگرچه ممکن است قارچ های سنگی دیگری با ابعاد بزرگتر در نقاط دیگر جهان وجود داشته باشند اما قارچ های سنگی بلغارستان به دلیل تعداد زیاد شکل منحصربه فرد و رنگ آمیزی خاص خود شهرت جهانی دارند.

ارتفاع ۲.۵ متری برای یک سازه سنگی که توسط فرسایش شکل گرفته بسیار قابل توجه است و این قارچ ها را در دسته سازه های طبیعی بزرگ و چشمگیر قرار می دهد. این ابعاد بزرگ نشان دهنده مقیاس فرآیندهای زمین شناسی است که طی میلیون ها سال این اشکال را خلق کرده اند.

افسانه ها چه می گویند؟

طبق مشهورترین افسانه قارچ های سنگی دختران شجاعی بودند که هنگام فرار از دست مهاجمان به سنگ تبدیل شدند. این داستان به شجاعت دختران و تعقیب شدن آن ها توسط یکی از مهاجمان اشاره دارد که در نهایت همگی به سنگ تبدیل می شوند.

بهترین زمان سفر به بلغارستان چه وقتی است؟

بهترین زمان برای سفر به بلغارستان و بازدید از جاذبه های طبیعی مانند قارچ های سنگی معمولاً فصل بهار (اواخر فروردین تا خرداد) و پاییز (شهریور تا آبان) است. در این فصول هوا معتدل و دلپذیر است و برای گشت وگذار در فضای باز مناسب تر است.