تحویل سند به سازنده

تحویل سند به سازنده در قرارداد مشارکت در ساخت، به فرآیند انتقال بخشی از مالکیت ملک (عرصه) به نام سازنده اطلاق می شود که معمولاً بر اساس میزان آورده و پیشرفت پروژه صورت می گیرد. این امر یکی از حساس ترین و مهم ترین مراحل در قراردادهای مشارکت است که نیازمند دقت حقوقی و اجرایی فراوان از سوی هر دو طرف، به ویژه مالک، برای حفظ حقوق و منافع آتی است.

در پروژه های مشارکت در ساخت، مالک زمین یا ملک کلنگی با سازنده توافق می کند تا در ازای ساخت و ساز و تبدیل آن به واحدهای جدید، درصدی از واحدهای احداثی و قدرالسهم از عرصه ملک را به سازنده واگذار کند. این واگذاری مالکیت که با تحویل سند به سازنده محقق می شود، معمولاً در مراحل مختلف و بر اساس میزان پیشرفت فیزیکی پروژه صورت می پذیرد. تصمیم گیری صحیح در این باره نه تنها می تواند از بروز مشکلات حقوقی و مالی جدی در آینده جلوگیری کند، بلکه مسیری هموارتر برای اتمام موفقیت آمیز پروژه را فراهم می آورد. این مقاله به بررسی دقیق ابعاد مختلف این فرآیند، شامل روش های متداول انتقال سند، ریسک های احتمالی، و نکات حقوقی حیاتی می پردازد تا مالکان، سازندگان و سرمایه گذاران با آگاهی کامل گام بردارند.

چرا انتقال سند در شروع پروژه به سازنده بسیار پرریسک است؟

یکی از مهم ترین هشدارهایی که همواره به مالکان در قراردادهای مشارکت در ساخت داده می شود، پرهیز از انتقال سند به نام سازنده در ابتدای شروع پروژه است. با وجود اینکه ممکن است برخی سازندگان با وعده های جذاب یا به دلایل خاص، اصرار بر این روش داشته باشند، اما این اقدام می تواند مالکان را با ریسک های حقوقی و مالی بسیار سنگینی مواجه کند که جبران آن ها بعضاً غیرممکن است.

مشکلات حقوقی و مالی ناشی از انتقال سند زودهنگام

• کسب مالکیت بدون انجام تعهدات: با انتقال سند در ابتدای کار، سازنده بدون اینکه عملیات ساخت و ساز را آغاز کرده یا به تعهدات خود عمل کرده باشد، مالک بخشی از ملک می شود. این وضعیت، موقعیت مالک را به شدت تضعیف می کند و دست سازنده را برای هرگونه سوءاستفاده باز می گذارد.

• ورشکستگی، فوت یا عدم صلاحیت سازنده: در طول پروژه، اتفاقات غیرقابل پیش بینی مانند ورشکستگی سازنده، فوت او، یا حتی کشف عدم صلاحیت و تجربه کافی وی می تواند رخ دهد. در چنین شرایطی، مالک با سازنده ای مواجه می شود که یا قادر به ادامه کار نیست یا علاقه ای به آن ندارد، اما همچنان سند ملک به نام اوست.

• عدم اخذ مجوزهای لازم: ممکن است به دلایل مختلف، شهرداری یا سایر نهادهای ذیربط، مجوزهای لازم برای ساخت و ساز را صادر نکنند یا صدور آن به تاخیر بیفتد. اگر سند قبلاً منتقل شده باشد، مالک برای بازپس گیری حقوق خود در مواجهه با این مشکل، مسیر دشوار و پرهزینه ای در پیش خواهد داشت.

• دشواری بازپس گیری سند در صورت فسخ قرارداد: حتی در صورت پیش بینی شرط فسخ قرارداد در صورت تخلف سازنده، اگر سند بخشی از ملک به نام او باشد، بازپس گیری آن نیازمند طی مراحل طولانی و پرهزینه حقوقی در مراجع قضایی است. سازنده می تواند با ادعای مالکیت خود، پروژه را متوقف کرده و مالک را درگیر دعاوی طولانی و فرسایشی کند.

• درگیری در دعاوی حقوقی طولانی و پرهزینه: انتقال سند زودهنگام، بستر ساز بروز اختلافات متعدد از جمله فروش سهم سازنده به اشخاص ثالث، توقف پروژه، و ادعاهای مالی بی اساس می شود که همگی منجر به درگیری های حقوقی طولانی مدت و تحمیل هزینه های سنگین بر مالک خواهد شد.

در قراردادهای مشارکت در ساخت، تحویل سند به سازنده در مراحل اولیه پروژه، ریسکی بزرگ برای مالک به همراه دارد و می تواند به سلب مالکیت اولیه بدون تضمین کافی برای انجام تعهدات منجر شود.

با توجه به موارد ذکر شده، عدم انتقال سند در ابتدای پروژه مهمترین توصیه برای مالکان است. تنظیم یک قرارداد مشارکت در ساخت استاندارد، که در آن ساز و کار دقیق انتقال سند با توجه به پیشرفت فیزیکی پروژه و انجام تعهدات سازنده تعیین شده باشد، از اهمیت حیاتی برخوردار است. در چنین قراردادی، مالک متعهد می شود که سند قدرالسهم توافق شده را در زمان معین و پس از احراز انجام تعهدات سازنده، به او منتقل کند.

روش های متداول انتقال سند ملک به سازنده در قرارداد مشارکت در ساخت

در قراردادهای مشارکت در ساخت، سه روش اصلی برای انتقال سند ملک به سازنده وجود دارد که هر یک دارای مزایا و معایب خاص خود هستند. انتخاب بهترین روش بستگی به میزان اعتماد بین طرفین، ماهیت پروژه، و توافقات صورت گرفته دارد.

1. انتقال سند در انتهای پروژه (با چک یا سفته تضمینی مالک)

در این روش، مالک تا پایان پروژه و تحویل کامل ساختمان، سند مالکیت را نزد خود نگه می دارد. به منظور اطمینان بخشیدن به سازنده و ضمانت انتقال سند پس از اتمام تعهدات، مالک یک یا چند چک یا سفته تضمینی به میزان قدرالسهم سازنده به او تحویل می دهد. این چک ها صرفاً به عنوان وجه التزام برای عدم حضور مالک در دفترخانه و انتقال سند پس از اتمام پروژه در نظر گرفته می شوند.

• مزایا برای مالک: این روش حداکثر امنیت را برای مالک فراهم می کند، زیرا مالکیت کامل تا زمان تحقق تمامی تعهدات سازنده و تحویل پروژه حفظ می شود. در صورت بروز مشکل یا تخلف سازنده، بازپس گیری حقوق مالک به دلیل عدم انتقال سند بسیار آسان تر خواهد بود.

• معایب/ریسک ها برای مالک: ریسک اصلی برای مالک در این روش، امکان مطالبه وجه چک تضمینی توسط سازنده، حتی پس از انجام تعهدات و انتقال سند است. اگر در قرارداد به طور صریح ماهیت وجه التزام بودن چک ها و شرایط استرداد آن ها قید نشود، سازنده ممکن است با طرح دعاوی واهی، مالک را با مشکل مواجه کند.

• نکات حقوقی: در این روش، ضروری است که در قرارداد مشارکت در ساخت به صورت دقیق و شفاف قید شود که چک های تحویلی صرفاً به عنوان وجه التزام برای ضمانت حضور مالک در دفترخانه و انتقال سند پس از پایان پروژه و اخذ پایان کار بوده و زمان و نحوه استرداد آن ها (مثلاً همزمان با انتقال قطعی سند) به وضوح مشخص شود.

2. انتقال سند مرحله به مرحله (بر اساس قدرالسهم و پیشرفت فیزیکی پروژه)

این روش به عنوان یکی از عادلانه ترین و رایج ترین روش ها شناخته می شود. در انتقال سند مرحله به مرحله، سند قدرالسهم سازنده در چند مرحله و متناسب با پیشرفت فیزیکی پروژه و آورده های سازنده به نام او منتقل می شود. این کار انگیزه سازنده را برای ادامه کار حفظ کرده و ریسک ها را بین طرفین تقسیم می کند.

• مزایا: این روش انگیزه مستمر برای سازنده ایجاد می کند، زیرا با پیشرفت کار، مالکیت او نیز افزایش می یابد. ریسک بین طرفین تقسیم شده و شفافیت در انتقال مالکیت افزایش می یابد. همچنین این روش با عرف بازار و منطق عملیاتی پروژه سازگاری بیشتری دارد.

• معایب: یکی از معایب اصلی این روش، هزینه های متعدد نقل و انتقال سند در هر مرحله است که می تواند بار مالی اضافی برای طرفین ایجاد کند. همچنین، نیاز به نظارت دقیق بر پیشرفت واقعی پروژه و تایید آن توسط ناظر یا داور معتمد ضروری است.

• نکات حقوقی: اهمیت تعیین داور یا ناظر معتمد در قرارداد، گزارش دهی کتبی و مستند از پیشرفت پروژه، و محاسبه دقیق درصد انتقال سند متناسب با هزینه ها و آورده های سازنده در هر مرحله، از نکات حقوقی حیاتی این روش هستند.

مراحل پیشنهادی برای انتقال سند (با جزئیات بیشتر)

برای انتقال سند مرحله به مرحله، می توان یک فرایند چند مرحله ای دقیق تر از آنچه معمول است، تعریف کرد تا از امنیت بیشتری برای مالک و شفافیت بالاتر در اجرای پروژه اطمینان حاصل شود:

1. مرحله اول: پس از دریافت جواز ساخت، تخریب ملک کلنگی و دریافت بلاعوض (در صورت وجود)

   • در این مرحله، آورده اولیه سازنده شامل هزینه های جواز و تخریب است. درصد انتقال سند باید متناسب با این آورده باشد (مثلاً 10-15 درصد از قدرالسهم سازنده).

2. مرحله دوم: پس از اجرای فونداسیون و اسکلت کامل پروژه (تایید مهندس ناظر)

   • اجرای سازه اصلی بخش عمده ای از هزینه ها را شامل می شود. درصد انتقال سند در این مرحله می تواند بین 25-30 درصد از قدرالسهم سازنده باشد.

3. مرحله سوم: پس از پایان سفت کاری (تایید مهندس ناظر)

   • سفت کاری شامل دیوارچینی، سقف ها، و تاسیسات اولیه است. این مرحله نیز بخش قابل توجهی از هزینه های ساخت را در بر می گیرد. درصد انتقال سند در این مرحله می تواند به 40-45 درصد از قدرالسهم سازنده برسد.

4. مرحله چهارم: پس از اتمام تاسیسات مکانیکی و برقی، نازک کاری و آماده شدن ساختمان برای تحویل

   • پس از اتمام این مراحل، ساختمان تقریباً آماده بهره برداری است. درصد انتقال سند در این مرحله می تواند بخش عمده ای از باقیمانده قدرالسهم، مثلاً تا 80-90 درصد را شامل شود.

5. مرحله پنجم: پس از تحویل واحدها، اخذ گواهی پایان کار و صورت مجلس تفکیکی

   • این مرحله نهایی است که تمامی تعهدات سازنده به اتمام رسیده است. انتقال درصد نهایی سند در این زمان صورت می گیرد.

برای اطمینان از صحت پیشرفت پروژه در هر مرحله، نظارت مستمر مهندس ناظر و تایید کتبی داور یا ناظر معتمد ضروری است. سازنده موظف است گزارش کتبی و مستند از اتمام هر مرحله را به مالک ارائه دهد تا مالک با اطمینان، اقدام به انتقال سند کند.

3. انتقال سند در ابتدای پروژه (با چک تضمینی یا سفته سازنده به مالک)

در این روش که پرریسک ترین روش برای مالک به شمار می رود، مالک در ابتدای کار، سند ملک را بر اساس درصد مالکیت توافق شده به نام سازنده منتقل می کند و در ازای آن، چک یا سفته تضمینی از سازنده دریافت می کند. هدف از این تضمین، پوشش خسارات احتمالی ناشی از عدم انجام تعهدات سازنده است.

• معایب/ریسک ها برای مالک: همانطور که قبلاً اشاره شد، این روش ریسک های بسیار بالایی برای مالک دارد. مالکیت اولیه سلب می شود و در صورت تخلف سازنده، بازپس گیری سند یا حقوق از دست رفته به مراتب دشوارتر و پرهزینه تر خواهد بود. چک های تضمینی نیز در بسیاری از موارد نمی توانند جایگزین مناسبی برای مالکیت از دست رفته باشند و وصول آن ها خود نیازمند مراحل قانونی و دعاوی طولانی است.

• نکات حقوقی: این روش به شدت توصیه نمی شود. در صورت لزوم و در شرایط خاص (مثلاً با سازندگان بسیار معتبر و با سابقه درخشان و پشتوانه مالی قوی)، حتماً باید با مشاوره حقوقی بسیار دقیق و با تضمینات مالی مستحکم و قابل اجرا انجام شود تا ریسک ها تا حد امکان کاهش یابند.

انتخاب بهترین روش تحویل سند: ملاحظات کلیدی و توصیه ها

انتخاب بهترین روش برای تحویل سند به سازنده در قرارداد مشارکت در ساخت، تصمیمی حیاتی است که باید با در نظر گرفتن تمامی ملاحظات حقوقی، مالی و اجرایی اتخاذ شود. هیچ روش واحدی برای همه پروژه ها ایده آل نیست و شرایط خاص هر مشارکت، نیازمند بررسی دقیق و تصمیم گیری آگاهانه است.

برای مالکان، حفظ حداکثری مالکیت و کاهش ریسک های احتمالی اولویت دارد. در مقابل، سازندگان به دنبال روشی هستند که انگیزه کافی برای ادامه و اتمام پروژه را فراهم کرده و آن ها را از ایفای تعهدات مالک در انتقال سند مطمئن سازد.

مقایسه جامع مزایا و معایب هر روش

روش انتقال سند	مزایا برای مالک	معایب/ریسک ها برای مالک	مزایا برای سازنده	معایب/ریسک ها برای سازنده
انتقال در انتهای پروژه (چک تضمینی مالک)	حداکثر امنیت، حفظ مالکیت تا اتمام تعهدات	ریسک مطالبه وجه چک پس از انتقال سند، نیاز به دقت در متن قرارداد	اطمینان از انتقال سند پس از اتمام کار با تضمین	عدم مالکیت در طول پروژه، نیاز به سرمایه اولیه بیشتر
انتقال مرحله به مرحله (قدرالسهم و پیشرفت)	تقسیم ریسک، نظارت بر پیشرفت واقعی، انگیزه سازنده	هزینه های متعدد نقل و انتقال، نیاز به نظارت و داوری دقیق	کسب تدریجی مالکیت، افزایش انگیزه، جذب سرمایه با وثیقه سهم	بوروکراسی متعدد در دفترخانه، نیاز به تایید داور/ناظر
انتقال در ابتدای پروژه (چک تضمینی سازنده)	دریافت تضمین (اگرچه ناکافی)	بسیار پرریسک، سلب مالکیت اولیه، دشواری بازپس گیری	مالکیت زودهنگام، امکان فروش سهم، تامین وثیقه برای وام	ریسک شکایت مالک در صورت عدم انجام تعهدات و مطالبه چک

فاکتورهای موثر در انتخاب روش

• میزان اعتماد به سازنده: هرچه سابقه و اعتبار سازنده بیشتر باشد، تمایل به انتخاب روش های انعطاف پذیرتر ممکن است افزایش یابد، اما باز هم احتیاط ضروری است.

• اعتبار و سابقه سازنده: بررسی دقیق پروژه های قبلی سازنده، توان مالی و فنی او، و حسن شهرت وی، در انتخاب روش تحویل سند تاثیرگذار است.

• پیچیدگی و ابعاد پروژه: پروژه های بزرگتر و پیچیده تر، نیاز به ساز و کارهای دقیق تر و انتقال سند مرحله به مرحله را پررنگ تر می کنند.

• درصد مشارکت و توافقات مالی: میزان قدرالسهم هر طرف و نحوه تامین مالی پروژه، می تواند در تعیین روش انتقال سند موثر باشد.

توصیه نهایی

با توجه به ریسک های موجود، روش انتقال سند مرحله به مرحله (بر اساس قدرالسهم و پیشرفت فیزیکی پروژه) با تنظیم دقیق قرارداد و نظارت مستمر، معمولاً بهترین و متعادل ترین گزینه برای هر دو طرف است. این روش ضمن حفظ امنیت مالک، انگیزه سازنده را نیز حفظ کرده و مسیر تکمیل پروژه را هموار می سازد.

همواره مشاوره حقوقی متخصص و کارشناسی مالی پیش از هر گونه توافق و انتقال سند، برای اطمینان از رعایت حقوق و منافع طرفین، امری ضروری و حیاتی است.

نکات حقوقی و اجرایی حیاتی در فرآیند انتقال سند به سازنده

فرآیند انتقال سند به سازنده در قرارداد مشارکت در ساخت، مملو از ظرایف حقوقی و اجرایی است که بی توجهی به آن ها می تواند به دعاوی طولانی و خسارات مالی جبران ناپذیر منجر شود. آگاهی از این نکات، به هر دو طرف قرارداد کمک می کند تا با تصمیم گیری آگاهانه و تنظیم قراردادی محکم، از منافع خود محافظت کنند.

1. تعیین دقیق قدرالسهم و سهم العرصه سازنده

محاسبه و تعیین قدرالسهم سازنده از عرصه ملک (زمین) و واحدهای احداثی، سنگ بنای انتقال سند است. این محاسبه بر اساس توافق مشارکت و با در نظر گرفتن ارزش ملک مالک (زمین) و آورده های سازنده (هزینه های ساخت) انجام می شود. اهمیت برآورد دقیق هزینه های ساخت و تطبیق آن با درصد انتقال سند در هر مرحله، از اهمیت بالایی برخوردار است. یک کارشناس مالی یا عمرانی می تواند در این زمینه به محاسبه دقیق کمک کند تا از بروز اختلافات در آینده جلوگیری شود.

2. نقش داور یا ناظر معتمد

وجود داور یا ناظر معتمد در قرارداد مشارکت در ساخت، به ویژه در روش انتقال سند مرحله به مرحله، نقشی بسیار کلیدی دارد. داور به عنوان مرجع بی طرف، وظیفه تایید پیشرفت پروژه، رفع اختلافات احتمالی و نظارت بر اجرای تعهدات طرفین را بر عهده دارد. گزارش های کتبی و مستند داور یا ناظر، مبنای انتقال سند در هر مرحله خواهد بود و از ابهامات و ادعاهای بی اساس جلوگیری می کند. انتخاب فردی با تخصص حقوقی و فنی و امین، از اهمیت بالایی برخوردار است.

3. مکانیسم حقوقی انتقال سند (مبایعه نامه به همراه وکالت بلاعزل)

برای انتقال سند، دو مکانیسم اصلی وجود دارد:

• انتقال قطعی در دفترخانه: در این روش، در هر مرحله از انتقال سند، طرفین به دفتر اسناد رسمی مراجعه کرده و انتقال قطعی بخشی از سند انجام می شود. این روش بوروکراسی و هزینه های متعدد (مالیات، عوارض، حق الثبت) را به همراه دارد.

• مبایعه نامه فروش همراه با وکالت بلاعزل (برای انتقال مرحله ای): این روش به عنوان یک جایگزین کارآمدتر، به ویژه در روش انتقال مرحله به مرحله، شناخته می شود. در این حالت، یک مبایعه نامه رسمی بین مالک و سازنده برای فروش قدرالسهم سازنده منعقد شده و همزمان، مالک یک وکالت بلاعزل فروش به سازنده می دهد. وکالت بلاعزل به سازنده این اجازه را می دهد که پس از احراز شرایط و انجام تعهدات هر مرحله (و تایید داور/ناظر)، خودش اقدام به انتقال سند به نام خود یا به نام خریداران واحدهایش کند.

  • نکات مهم در تنظیم وکالت بلاعزل: محدوده اختیارات وکالت باید به صورت بسیار دقیق و صریح قید شود تا سازنده نتواند از آن سوءاستفاده کند. غیرقابل عزل بودن وکالت نباید به معنای اختیار مطلق باشد. لازم است قید شود که استفاده از وکالت صرفاً پس از اتمام تعهدات هر مرحله و تایید داور یا ناظر امکان پذیر است. تفکیک حقوقی بین مبایعه نامه (که تعهد به فروش قدرالسهم را ایجاد می کند) و وکالت (که اختیار اجرای این تعهد را می دهد) بسیار مهم است.

4. مدارک لازم برای انتقال سند به سازنده در دفتر اسناد رسمی

برای انتقال سند در دفتر اسناد رسمی، جمع آوری مدارک کامل ضروری است:

• مدارک هویتی: اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی طرفین (مالک و سازنده).
• اصل سند مالکیت: اصل سند مالکیت ملک (تک برگ یا منگوله دار).
• قرارداد مشارکت: اصل قرارداد مشارکت در ساخت (تنظیم شده در دفترخانه یا رسمی).
• گواهی پایان کار: در مراحل نهایی انتقال سند، گواهی پایان کار و صورت مجلس تفکیکی ساختمان.
• مفاصاحساب شهرداری: شامل عوارض نوسازی و پسماند.
• مفاصاحساب مالیاتی: مالیات نقل و انتقال ملک از اداره امور مالیاتی.
• استعلامات: استعلام از اداره ثبت اسناد و املاک، اداره دارایی و در صورت لزوم سایر مراجع.
• مدارک مربوط به انشعابات: در صورت تفکیک واحدها و انتقال نهایی.

5. هزینه های انتقال سند و مسئولیت پرداخت

هزینه های انتقال سند شامل مالیات نقل و انتقال ملک، عوارض شهرداری، حق الثبت، حق التحریر دفترخانه، حق الزحمه داور/ناظر و هزینه های کارشناسی است. مسئولیت پرداخت هر یک از این هزینه ها باید به صورت صریح و کتبی در قرارداد مشارکت مشخص شود تا از بروز اختلافات مالی در آینده جلوگیری شود. معمولاً این هزینه ها بر اساس درصد مشارکت بین طرفین تقسیم می شود.

6. ضمانت اجراها و وجه التزام در قرارداد

برای ضمانت اجرای تعهدات، پیش بینی وجه التزام در قرارداد ضروری است. وجه التزام می تواند برای تاخیر مالک در انتقال سند (پس از انجام تعهدات سازنده) یا برای تاخیر سازنده در اتمام پروژه و تحویل واحدها در نظر گرفته شود. همچنین، پیش بینی شرط انفساخ یا فسخ قرارداد در صورت عدم انجام تعهدات اساسی توسط هر یک از طرفین، می تواند از خسارات بیشتر جلوگیری کند. تضمینات کافی از سوی سازنده (مثل چک یا سفته با پشتوانه) برای تکمیل پروژه در زمان مقرر نیز از مفاد مهم

جمع بندی و توصیه های نهایی برای یک مشارکت موفق

مشارکت در ساخت، پروژه ای با پیچیدگی های حقوقی و اجرایی فراوان است که تحویل سند به سازنده، یکی از حساس ترین و حیاتی ترین مراحل آن محسوب می شود. در طول این مقاله، به بررسی روش های متداول انتقال سند، ریسک های بالقوه هر روش و نکات حقوقی ضروری پرداختیم تا مالکان و سازندگان بتوانند با آگاهی کامل و تصمیم گیری صحیح، از منافع خود محافظت کرده و به یک مشارکت موفق دست یابند.

به یاد داشته باشید که اساس هر مشارکت موفق، شفافیت، صداقت و تعهد متقابل طرفین است. هیچ قراردادی، هر چقدر هم که دقیق و جامع باشد، نمی تواند جایگزین حسن نیت و اعتماد بین مالک و سازنده شود. با این حال، رعایت اصول حقوقی و استفاده از تخصص کارشناسان، این اعتماد را به تضمین های عینی تبدیل می کند.

خلاصه نکات کلیدی:

• تنظیم دقیق قرارداد: قرارداد مشارکت در ساخت باید به صورت جامع و با جزئیات کامل تنظیم شود و تمامی تعهدات، زمان بندی ها، و ساز و کار انتقال سند را پوشش دهد.

• انتخاب روش مناسب انتقال سند: روش انتقال سند مرحله به مرحله، معمولاً امن ترین و متعادل ترین گزینه است. از انتقال سند در ابتدای پروژه به شدت پرهیز کنید.

• نظارت مستمر: نظارت دقیق و مستمر بر پیشرفت فیزیکی پروژه و تایید آن توسط داور یا ناظر معتمد، امری ضروری است.

• مشاوره حقوقی: قبل از هرگونه امضا یا انتقال سند، حتماً از مشاوره یک وکیل یا مشاور حقوقی متخصص در حوزه املاک و مشارکت در ساخت بهره مند شوید.

• برآورد دقیق هزینه ها: محاسبه دقیق قدرالسهم و هزینه های ساخت در هر مرحله، از بروز اختلافات آتی جلوگیری می کند.

• ضمانت اجراهای قوی: پیش بینی وجه التزام و ضمانت اجراهای کافی برای عدم ایفای تعهدات، از اهمیت بالایی برخوردار است.

با رعایت این توصیه ها، می توان با اطمینان خاطر بیشتری وارد پروژه های مشارکت در ساخت شد و از حفظ حقوق و منافع خود در برابر ریسک های احتمالی اطمینان حاصل کرد.