حواستان به خال های بدنتان باشد!

آفتاب نیوز :

دکتر یاسمن صادقی اظهار کرد: سرطان های پوست به دو دسته ملانوم و سرطان های غیر ملانومی تقسیم می شوند. سرطان های غیرملانومی شامل کارسینوم سلول بازال و کارسینوم سلول سنگ فرشی به طور کلی شایعترین نوع سرطان های پوست هستند. سرطان پوست از نوع ملانوم با وجود شیوع کمتری که نسبت به سرطان های غیرملانومی دارند، اما میزان بالایی از مرگ و میر را به خود اختصاص می دهند.

وی افزود: در کشور ما طبق برنامه ملی ثبت سرطان که در سال 97 انجام شده سرطان های غیرملانومی پوست، دومین سرطان شایع در مردان، چهارمین در زنان و به صورت کلی چهارمین سرطان شایع در کشور بوده است، از بین سرطان های پوست 57 درصد آنها از نوع سلول بازال، 13 درصد از نوع سلول های سنگ فرشی و شش درصد از نوع ملانوم بدخیم بوده است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی البرز بیان کرد: سرطان های پوست غیر ملانومی در مردان و در سنین بالاتر به خصوص دهه 70 و 80  زندگی شایع تر هستند. از عوامل ایجاد آن می توان به تماس طولانی مدت با آفتاب، آفتاب سوختگی مکرر، تماس با اشعه های یونیزان، تماس با مواد شیمیایی مانند آرسنیک، ترکیبات نفتی، مصرف سیگار، انواع پرخطر ویروس HPV ، زندگی در ارتفاعات و وجود زخم های مزمن درمان نشده اشاره کرد.

دکتر صادقی ادامه داد: همچنین افرادی که پوست و مو روشنی دارند و یا افرادی که مبتلا به انواعی از بیماری های ژنتیکی بوده و توانایی ترمیم آسیب ناشی از آفتاب را ندارند، افراد با سیستم ایمنی ضعیف مانند افرادی که پیوند عضو شده اند و یا افرادی که مبتلا به HIV هستند، در معرض ابتلای بیشتر به این نوع سرطان هستند.

وی در ادامه گفت: در مورد سرطان پوست از نوع ملانوم شیوع آن در مردان بیشتر بوده و متوسط سن ابتلا دهه 60 زندگی است. علاوه بر تماس مزمن و متناوب با آفتاب، زندگی در عرض های جغرافیایی نزدیک به استوا، پوست و موی روشن و استفاده از روش های برنزه کننده پوست به خصوص در سنین زیر 35 سال که متاسفانه استفاده از آن در کشور ما هم در حال افزایش است، ریسک ابتلا به این نوع سرطان پوست را چندین برابر افزایش می دهد.

دکتر صادقی در خصوص پیشگیری از سرطان های پوست گفت: با توجه به عوامل خطر گفته شده، آموزش حفاظت از پوست در مقابل آفتاب از سنین کودکی به خصوص در ساعات میانی روز یعنی از ساعت 10 صبح تا سه بعد از ظهر اهمیت ویژه ای دارد. تلاش برای به حداقل رساندن تماس با آفتاب در این ساعات از روز، استفاده از کلاه های لبه دار، عینک، دستکش و استفاده از کرم های ضد آفتاب می تواند بسیار موثر باشد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی البرز در ادامه یادآور شد: فرهنگ سازی در برابر تبلیغات گسترده فضای مجازی برای استفاده از روش های برنزه کننده پوست در بین جوانان و خانواده ها اهمیت زیادی دارد. همچنین لازم است مردم بدانند هر زمان متوجه زخم یا ضایعه پوستی شدند که طی چند ماه گذشته بهبود نیافته است، حتما در اسرع وقت برای بررسی آن به پزشک مراجعه کنند. در مورد سرطان های غیرملانومی، ضایعات پوستی روی صورت به ویژه روی بینی، لب و گوش ها یا ضایعاتی که روی اسکارهای قدیمی یا زخم های مزمن ایجاد می شود را حتما جدی بگیرند و در اولین فرصت به متخصص پوست مراجعه کنند.

این متخصص پوست گفت: در مورد سرطان پوست از نوع ملانوم هر تغییری در خال های بدن مانند تغییر در شکل و اندازه آن، ایجاد زخم و یا به وجود آمدن ضایعات رنگدانه دار جدید در هر جای بدن حتی کف دست، پا، ناخن ها و سایر نقاط بدن حتماً باید معاینه شود.

وی با بیان اینکه متاسفانه تصور غلطی در بعضی از افراد وجود دارد که خال ها نباید دستکاری و برداشته شوند، چون ریشه دارند و می توانند در بدن پخش شوند؛ ادامه داد: این تصور کاملا برعکس و غلط است. تمام ضایعات پوستی مشکوک از جمله خال ها باید ابتدا معاینه و بررسی و در صورت نیاز برداشته شوند. چون اگر ضایعه ای بدخیم یا پیش بد خیم بوده و طولانی مدت روی پوست بماند و درمان نشود، احتمال رشد و آسیب به ساختارهای اطراف و همچنین گسترش به سایر نقاط بدن وجود دارد.

وی در ادامه اظهار کرد: از بین سرطان های پوست شایع ترین مورد سرطان سلول بازال است که معمولا رشد آهسته ای داشته و به سایر قسمت های بدن گسترش نمی یابد، اما مشکل آن بزرگ شدن تدریجی ضایعه اولیه و آسیب به ساختارهای جانبی حیاتی بدن مانند چشم و بینی است. اما سرطان سلول سنگ فرشی رشد سریع تری داشته و احتمال گسترش آن در بدن از طریق غدد لنفاوی سر و گردن وجود دارد. همانطور که گفته شد در این میان سرطان های پوست ملانوم با وجود شیوع کمتر، اما بیشترین میزان احتمال گسترش در بدن و مرگ و میر را در میان سرطان های پوست به خود اختصاص داده است. به همین دلیل تشخیص زودرس و درمان به موقع آن اهمیت زیادی دارد.

این متخصص پوست درباره درمان این سرطان ها گفت: روش های درمانی سرطان های غیرملانومی برحسب اندازه تومور، محل ضایعه، نوع آن، سن و بیماری های زمینه ای بیمار متفاوت است. در انواع سطحی و کم خطرتر، از روش های تخریب موضعی یا کرم های درمانی به تشخیص متخصص استفاده می شود. در انواع پیشرفته تر، جراحی ضایعه، روش اصلی درمان است و در بعضی از موارد از رادیوتراپی استفاده می شود. در مورد ملانوم، در مراحل اولیه جراحی ضایعه با حاشیه مناسب درمان انتخابی است اما در مراحل بالاتر به دلیل احتمال گسترش بیماری به سایر نقاط بدن نیاز به شیمی درمانی نیز وجود دارد.

این متخصص در ادامه افزود: توصیه می شود با توجه به رشد رو به افزایش سرطان ها از جمله سرطان پوست، کاهش تماس با آفتاب و دوری از رفتارهای پر خطر مانند سیگار کشیدن و پرهیز از برنزه کردن پوست، ریسک ابتلا را کاهش دهیم. همچنین هر ضایعه پوستی، زخم یا هر گونه تغییر در خال های بدن جدی گرفته شود و با مراجعه سریع به پزشک، تشخیص و درمان در مراحل اولیه با روش های کمتر تهاجمی سرطان را ممکن و از آسیب به اندام های حیاتی پیشگیری کرد.