یونسکو، سواد رسانه ای و سازمان بین المللی MIL

برای نخستین بار مدیر انجمن سواد رسانه ای ایران (انسان) بعنوان یکی از دانشمندان ایرانی در حوزه ارتباطات و سواد رسانه ای بعنوان نماینده کمیته آسیا و اقیانوسیه آن سازمان و مدیر منطقه ای آن سازمان (UNESCO MIL APAC) برای یک دوره چهار ساله در انتخابات سال 2023 آن انتخاب گردید. سواد رسانه ای، از زمره سواد های 14 گانه در تعاریف مطروحه از سوی یونسکو بوده و بعنوان سوادی نوین در سطح بین المللی می باشد که آموزش و ترویج و نهادینه کردن آن در دستور کار سازمان بین المللی MIL قرار دارد. یادداشت حاضر، کوتاه نگاهی به ” یونسکو، سواد رسانه ای و سازمان بین المللی MIL” داشته که از سوی نگارنده بعنوان قایم مقام اجرایی کمیته آسیا و اقیانوسیه سازمان بین المللی UNESCO MIL ارایه می گردد و در قسمت دوم آن نیز به موضوع برگزاری” اولین جشنواره بین المللی شادی و نشاط” از سوی آن سازمان و بازخوردهای ملی و بین المللی آن خواهد پرداخت.

سواد در آموزه های ادبی و اجتماعی :

شعر معروف” توانا بُود هر که دانا بُود، ز دانش دل پیر وب سازان شمال بُود…” ، سرآغاز آگاهی، دانایی و توانایی است و بر اهمیت سواد و آگاهی ناشی از آن در ادبیات پارسی تاکید دارد. بر این مبنا ؛ آموزه های ادبی متعدد با عبارات گوناگون مانند دیگر اشعار فردوسی؛” به دانش فزای و به یزدان گرای،که او باد جان ترا رهنمای”،” میاسای از آموختن یک زمان، ز دانش میفکن دل اندر گمان”، و” به یزدان چنین گفت کای دادگر، تو دادی مرا دانش و زور و فر”،” کسی کو به دانش توانگر بُود، ز گفتار و کردار بهتر بُود”، ” خرد باید و دانش و راستی، که کژی بکوبد ار کاستی…” یا دیگر شعرای فارسی چون ؛ ” هرچند دل من ز علم(عشق) محروم نشد، کم ماند ز اسرار که معلوم نشد، هفتاد و دو سال فکر کردم شب و روز، معلومم شد که هیچ معلوم نشد” (خیام)، ” درخت تو گربار دانش بگیرد، به زیر آوری چرخ نیلوفری را ” (ناصر خسرو) و” تا بدانجا رسید دانش من، که بدانم همی که نادانم…” (بوعلی سینا) یا عبارت منتسب به سقراط ؛ می دانم(دانم) که نمی دانم” و ترجمانی از عبارت انگلیسی؛ ” I know that I know nothing ” نیز حکایت از ضرورت و اهمیتِ استمرار نسبت به پدیده سواد و دانش اندوزی و آگاهی در پرتو آن دارد.

بر این اساس، میراث بی مانند ادب فارسی برخلاف رویکرد متعارف در جامعه امروز، ؛ ” نادانی” در مفهوم (دانستن به ندانستن) را نه تنها نکوهش و مذموم نکرده، بلکه آنرا مورد تکریم و احترام و تاکید نیز قرار می دهد :

” دل گرچه در این بادیه بسیار شتافت، یک موی ندانست ولی موی شکافت، اندر دل من هزار خورشید بتافت، واخر به کمال ذره ای راه نیافت” (ابوسعید ابوالخیر) و یا به قول ابن یمین در کتاب معراج السعاده ؛ ” آن کس که بداند و بداند که بداند، اسب خرد از گنبد گردون بجهاند، آن کس که بداند و نداند که بداند، آگاه نمایید که بس خفته نماند، آن کس که نداند و بداند که نداند، لنگان خرک خویش به منزل برساند، آن کس که نداند و نداند که نداند در جهل مرکب ابدالدهر بماند…” و سرانجام، به قول حضرت سعدی؛ ” تا مرد سخن نگفته باشد، عیب و هنرش نهفته باشد” و ” ادب مرد، به ز دولت اوست ” و یا ؛” زبان در دهان ای خردمند چیست؟، کلیـد در گنــج صــاحب هنــر، چو در بسته باشد چه داند کسی، که جوهر فروش است یا پیلور…” و نیز به فرموده دیگر شیخ اجل؛” اگر چه پیش خردمند خامشی ادب است، به وقت مصلحت آن به که در سخن کوشی، دو چیز طیره عقـل است؛ دم فـرو بستن به وقت گفتـن و گفتــن به وقت خامــوشـی…” که حکایت از احترام، ترویج و ستایش” دانستن به ندانستن” در ادبیات و رویکردهای مشاهیر و دانشمندان فارسی و نیز ضرورت آگاهی و دانایی و توانایی ناشی از آنست تا به مصداق ؛ ” توانا بُود هر که دانا بُود، ز دانش دل پیر بُرنا بُود…” که خود رهاورد ” سواد و آگاهی و دانایی” است (khabaronline.ir/xhBBL ).

سواد در پرتو دیدگاههای نوین یونسکو :

سواد (Literacy) در معنای اولیه و عرفی آن به معنای توانایی خواندن و نوشتن نسبت به هر فرد می باشد و برابر آخرین داده های منتشره یونسکو ؛ بیش از 86 درصد از جمعیت جهان خواندن و نوشتن می دانند و در مقایسه با 68 درصد در سال 1979، پیشرفت بزرگی در سوادآموزی حاصل شده است. با وجود این، در سراسر جهان حداقل 763 میلیون نفر از بزرگسالان فاقد توانایی خواندن و نوشتن می باشند که دو سوم آنها، زن بوده و 250 میلیون کودک نیز ناکام از آموزش مهارت های اولیه سواد می باشند و قبل از همه گیری کووید-19 که بدترین اختلال در آموزش در یک قرن گذشته را ایجاد کرد، 617 میلیون کودک و نوجوان به حداقل سطح مطالعه نرسیده بودند. وضعیت مذکور مبتنی بر نخستین تعریف یونسکو از سواد می باشد(https://www.unesco.org/en/literacy/need-know).

سواد در معنای تاریخی و سنتی آن بیانگر خواندن و نوشتن می باشد. سواد، بخشی جدایی ناپذیر از حق آموزش و پایه و اساس یادگیری مادام العمر و محرک توسعه پایدار است و” ایتلاف جهانی برای سوادآموزی” نیز ناشی از درک همین ضرورت و مهم بوده است.(https://www.uil.unesco.org/en/literacy/global-alliance) در این میان،” توانایی خواندن و نوشتن”، نخستین تعریف یونسکو از سواد در اوایل قرن بیستم بود که تنها معطوف به توانایی خواندن و نوشتنِ زبان مادری بود و از نظر آن سازمان، فردی باسواد به شمار می رود که برخوردار از توانایی خواندن و نوشتن زبان مادری خود باشد.” فراگیری رایانه و یک زبان خارجی” بعنوان دومین تعریف یونسکو از سواد به شمار رفته که در اواخر قرن بیستم ارایه گردید و بر مبنای آن، توانایی خواندن و نوشتنِ زبان مادری بعنوان معیار و ملاک با سوادی نبوده و بر ضرورت توانایی استفاده از رایانه و آموختن یک زبان خارجی هم تاکید گردید.

با این حال، با تغییر مفهوم و قلمرو و شمول سواد در عصر دیجیتال ؛ سواد، ابعاد گوناگونی به خود در عرصه رسانه و فضای مجازی و شبکه های الکترونیکی یافت و دیگر در معنای خواندن و نوشتنِ صرف به مانند گذشته نبود و جامعه جهانی، به ناچار با پدیده های جدیدی مانند” سواد اطلاعاتی، سواد دیجیتال، سواد رسانه ای، سواد شبکه های اجتماعی و اقتصادی، سواد اطلاعاتی، سواد حقوقی، سواد سایبری، هوش مصنوعی” و مانند آنها در عصر ارتباطات مواجه گردید که رهاورد گذار از دنیای گذشته به دنیای مدرن و پسا مدرنِ امروزی است و جامعه ایرانی نیز با وجود” فرهنگ دانشمند پنداری حقوقی و تخصصی” مشهود و جاری در آن، متاثر از رویدادهای بین المللی در حوزۀ سواد امروزی بوده است.(khabaronline.ir/xhBBL)

رویدادهای بین المللی مزبور در دهه دوم قرن 21 ؛ زمینه تغییر و اصلاح تعریف سواد را از نظر یونسکو در سومین تعریف آنرا فراهم آورد و بر مبنای آن، ضمن افزودن 12 نوع سواد از سوی آن سازمان و تغییر اساسی ماهیت و قلمرو و شمول آن، تعریف سواد از دیدگاه یونسکو کاملاً تغییر یافت و بر مهارت های متعددی نسبت بدان تاکید گردید و مشتمل بر؛” سواد عاطفی” (توانایی برقراری روابط عاطفی با خانواده و دوستان در جهت حق بر حیات و زندگی)،” سواد ارتباطی” (توانایی برقراری ارتباط مناسب با دیگران و دانستن آداب اجتماعی)،”سواد مالی” ( توانایی مدیریت مالی در خانواده و جامعه و مدیریت هزینه کرد و پس انداز آن)،” سواد رسانه ای” (آگاهی و مهارت شهروندان نسبت به رسانه ها و اطلاعات معتبر و نامعتبر و تفکر انتفادی و تحلیلی مبتنی بر آن)،”سواد تربیتی” (توانایی تربیت فرزندان به نحو شایسته و بایسته در جهت حق بر آموزش و زندگی)،”سواد رایانه ای” (دانستن مهارت های راهبری رایانه)،”سواد سلامتی” (آگاهی لازم نسبت به اطلاعات مربوط به تغذیه سالم و کنترل بیماری ها در راستای حق بر سلامت و حق بر حیات)،”سواد نژادی و قومی” ( شناخت نژادها و قومیت ها بر اساس احترام و عدم تبعیض)،”سواد بوم شناختی” (آگاهی نسبت به حفاظت از محیط زیست و زیست بوم)،” سواد تحلیلی” (توانایی شناخت، ارزیابی و تحلیل نظریه ها و دیدگاههای مختلف و ایجاد استدلال های منطقی بدون پیش داوری و تعصب)،” سواد انرژی” (توانایی مدیریت مصرف انرژی) و” سواد علمی” (آموزه های علمی و دانشگاهی و توانایی گفتگو و بحث و حل و فصل مسایل با روش ها و متدهای علمی و عقلانی مناسب و موثر) می باشد(https://www.unesco.org/en/literacy/need-know) که نوعاً مبتنی بر مهارت های متعدد بوده و نظام آموزشی ایران فاقد ساز و کارهای مناسب و موثر مهارت افزایی و توانمندسازی دانش آموزان و دانشجویان و شهروندان نسبت بدانها می باشد و نظام آموزشی و فرهنگی کشور مبتنی بر مهارت پروری متناسب با تعدد مصادیق سواد مورد تعریف یونسکو نمی باشد و بر مبنای تعریف سوم آن سازمان، به ترتیب مزبور نیز بیشتر افراد به جهت عدم برخورداری از تعریف و ویژگی های سوادی مذکور فاقد سواد به نظر می رسند.

سرانجام، یونسکو با بازنگری در تعریف سواد و ارایه چهارمین تعریف خود نسبت بدان؛ سواد را مبتنی بر” توانایی تغییر” اعلام نموده که بر مبنای آن، فرد با سواد به کسی اطلاق می شود که از مهارت و توانایی برای تغییر در زندگی و حیات فردی و اجتماعی خویش بر اساس دانسته ها و آموزه های خود برخوردار باشد و در نتیجه، فرد فاقد توانایی در تغییر در زندگی و حیات وی فاقد سواد مورد نظر یونسکو بوده و بعنوان فردی بی سواد به شمار می رود.

سواد رسانه ای ( Media Literacy ) ، سواد نوین جهانی :

سواد رسانه ای به زبان ساده مبتنی بر سواد سنتی است و اشکال جدیدی از خواندن و نوشتن ارایه می کند. سواد رسانه ای، از پدیده های نوین در عصر ارتباطات و دنیای جهانی دیجیتال به شمار می رود که با سواد رسانه های دیجیتال(Digital Media Literacy) متفاوت می باشد. سواد رسانه ای مبتنی بر مهارت خاص در دسترسی، تحلیل، ارزیابی و انتقال اطلاعات و پیام های رسانه های چاپی و غیر چاپی، درک تفاوت و تمایز انواع رسانه ها و محصولات رسانه ای و ساز و کارهای بهره مندی مناسب و موثر از رسانه ها و پیام رسان های شبکه های اجتماعی و دیجیتال است که با هدف مهارت افزایی و توانمندسازی شهروندان در جهت ارزیابی، تحلیل و تفکر انتقادی نسبت به پیام ها و اطلاعات منتشره می باشد و برآیند آن نیز مبتنی بر توانا ساختن افراد با آموزش مهارت در درک و نقد و تحلیل اطلاعات در دنیای دیجیتال و پیشگیری از پیامدهای منفی و زیانبارِ مترتب بر انتشار اطلاعات و داده ها در دنیای کنونی و مجازی است و بعنوان یکی از سوادهای دوازده گانه مطروحه از سوی یونسکو در سومین تعریف ارایه شده آن به شمار می رود که بر ضرورت آموزش و ترویج و ارتقاء آن از سوی آن سازمان و دیگر نهادهای بین المللی و منطقه ای نیز تاکید شده است.

چشم انداز فناوری های دیجیتال امروزی حکایت از آن دارد که 62.5 درصد از جمعیت جهان از اینترنت و 58.4 درصد از آنها بعنوان فعال در رسانه های اجتماعی به شمار می روند که در معرض مستمرِ افزایش آنلاینِ اطلاعات نادرست، اخبار و گزارشات فیک و خلاف واقع و دادهای اطلاعاتی مغایر در فضای دیجیتال قرار دارند که تهدیدی آشکار و بالقوه نسبت بر حق بر سلامت و حق بر حیات افراد بشر و تخدیش سلامت روح و روان و افکار و رفتار آنها می باشد و آموزش تفکر انتقادی و مشارکت مدنی و اجتماعی مربوط بدان بعنوان رهاورد سواد رسانه ای و اطلاعاتی در اطلاعات آنلاینِ فراگیر و منتشره در فضای رسانه و مجازی؛ از زمرۀ وظایف یونسکو در این باره در جهت توسعه همکاری های بین المللی مرتبط با حقوق بشر بین دولتها می باشد(https://www.unesco.org/en/weeks/media-information-literacy?hub=66833 )

بر این اساس، سواد رسانه ای، افراد را منتقد و متفکر و بعنوان شهروندی فعال و پویا و دانا و برخوردار از مسیولیت پذیری فردی و اجتماعی و حرفه ای می سازد و اهمیت سواد رسانه ای آنجا بیشتر نمایان می شود که اخبار و گزارشات منتشره در رسانه ها به اشکال گوناگون بر زندگی و هستی و نگرش و جهان بینی و باورها و ارزش ها به طور روزمره اثر می گذارند و رسانه ها بعنوان یک ابزار قدرتمند فرهنگ سازی و اطلاع رسانی به شمار می روند و جوامع را متاثر از خود می سازند، به گونه ای که شهروندان با آگاهی نسبت به کارکرد رسانه های عمومی و شیوه های تاثیر گذاری آنها بهتر می توانند اثرات پیام های منتشره و هدایت شده از سوی رسانه ها را کنترل یا مدیریت نمایند و بر این اساس، سواد رسانه ای در یک معنا بیانگر هر آنچه که قدرت انسان را برای کنترل آثار ناشی از انتشار اخبار و گزارشات در رسانه ها و فضای مجازی افزایش دهد، به شمار می رود. از اینروست که قدرت در نگاه هانا آرنت به معنای” اثر گذاری در دیگران” بیان شده است و فرد موثر و تاثیر گذار که برخوردار از ” شخصیت آلفایی” و بدور از” شخصیت ب تایی”، واگرا و منفعل است، نوعاً جامعه و پیرامون خود را متاثر از اندیشه ها و رویکردها و کارکردهای شخصی و حرفه ای خویش می سازد. (khabaronline.ir/xhKP3).

سواد رسانه ای و اهداف توسعه پایدار ( SDGs & Media Literacy ) :

اهداف توسعه پایدار، با عنوان رسمی دگرگونی جهان ما ؛ دستور کار برای توسعه پایدار؛ مجموعه ای از اهداف مقرر و مصوب سازمان ملل متحد می باشند که ضمن تصویب از سوی آن سازمان بعنوان طرحی برای دستیابی به آینده بهتر و پایدارتر برای همه تا سال 2030 به شمار می رود و سواد رسانه ای و اطلاعاتی(MIL) نیز با اهداف توسعه پایدار در دستور کار 2030 هماهنگ و مرتبط است و تاکید دبیر کل سازمان ملل متحد برای همکاری دیجیتالی و اقدام مشترک سازمان ملل برای رسیدگی به مسایل پیرامون تحولات دیجیتال در دوران کنونی نیز بیانگر آنست. بر این اساس، سواد رسانه ای و اطلاعاتی در فضاهای دیجیتال نیازمند همکاری چندجانبه است. دستورالعمل های یونسکو برای تنظیم پلتفرم های دیجیتال و رویکرد چندجانبه برای شناسایی و تضمینِ آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات که در کنفرانس جهانی یونسکو در 21 تا 23 فوریه 2023 مورد بحث قرار گرفت، اقدامات لازم برای تقویت رسانه ها را تبیین نمود و بر رویکرد چندجانبه نسبت به سواد رسانه ای و اطلاعاتی و ضرورت طراحی، اجرا و ارزیابی همه جانبه و هدفمند استراتژی ها و سیاست های مربوط بدان تاکید دارد.

سواد رسانه ای و حقوق بشر( Human Rights & Media Literacy ) :

سواد رسانه ای ارتباط نزدیکی با حق بر آموزش، حق آزادی بیان، حق دسترسی آزاد به اطلاعات و انتشار آنها، حق ابراز عقیده و حق برقراری ارتباط و حقوق ارتباطات در راستای حقوق بشری شناسایی شده در حقوق بشر دارد و بعنوان یکی از اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد نیز به شمار می رود که زمینه ساز تحقق حقوق بشری مذکور، ترویج دموکراسی و توسعه پایدار، گفتگوی بین فرهنگ ها و تمدن ها، برابری و حمایت برابر قانون از شهروندان خواهد بود و موجب پیدایی و پویایی و شکوفایی شهروندان آینده بعنوان انسانهای متفکر و منتقد و اندیشه ورز خواهد شد که از آن بعنوان” شهروند دیجیتال و هوشمند” و برخوردار از” تفکر انتقادی” و دارای مشارکت و مسیولیت پذیری فردی و اجتماعی در جامعه یاد می گردد و از اینروست که سواد رسانه ای و اطلاعاتی(MIL) بعنوان یک پدیدۀ نوین عصر حاضر با آموزش شهروندان و کاربران فضاهای اجتماعی و رسانه های دیجیتال به تفکر انتقادی و بدور از مصلحت اندیشی های متعارف- جامعه ملی و بین المللی را متاثر از خود کرده است و شهروند دیجیتالِ امروز نیز بعنوان شهروند خاموش دیروز نبوده و نمادی از جنبش و جوشش و پویش ناشی از پرسش گری، مطالبه گری، دادخواهی و دادگری در راستای تفکر انتقادی و تحلیلیِ ناشی از سواد رسانه ای و اطلاعاتی مذکور در دوران دیجیتال و جهانی شدن ارتباطات می باشد.

سواد رسانه ای و اطلاعاتی(MIL) به مانند یک چتر و پوشش در درک و آموزش تفکر انتفادی، اساساً مبتنی بر سه رکن و بعد مبنایی سواد اطلاعاتی، سواد رسانه ای و سواد (ICT) دیجیتال می باشد که با آموزش و فراگیری و فرهنگ سازی مستمر و موثر آن می تواند موجبات ارزیابی انتقادی نسبت به اطلاعات و داده های منتشره رسانه ها و فضای مجازی را در پرتو MIL سواد رسانه ای و اطلاعاتی فراهم آورد. گرچه، امروزه کودکان و نوجوانان در یافتن و استفاده از رسانه ها برای سرگرمی؛ آگاه و دانا و توانا می باشند، اما این سیوال اساساً مطرح است؛ چه تعداد از آن کودکان می توانند از ابزارهای مزبور برای یافتن پاسخ های معنادار، انجام پژوهش ها و مطالعات مبتنی بر شواهد، طرح و تبادل یک بحث یا دنبال کردن اخبار استفاده کنند؟ کودکان و نوجوانان با انواع محتوا مواجه هستند و در واقع باید از قدرت درک و تشخیص اخبار و اطلاعات خوب و بد و درست و نادرست برآیند.

بر این مبنا در مطالعات انجام شده بر این مهم تاکید گردیده است ؛ سال های اولیه، پایه های حیاتی برای یادگیری سوادآموزی مادام العمر را فراهم می کند و مهم است که اطمینان حاصل شود که سیاست ها و آموزش اولیه در کشورها با اهداف آموزش و ترویج کودکان و نوجوانان و شهروندان به مهارت های لازم زیست شهری در جهان مدرن گام بر دارد و دانش آموز عصر دیجیتال نیز بعنوان یک شهروند متفکر و منتقد و آگاه و دانا خواهد بود و سواد رسانه ای و اطلاعاتی؛ ابزاری سودمند و ارزشمند برای مهارت افزایی و توانمندسازی کودکان و نوجوانان در مسیر آینده هوشمند و دیجیتال در قرن حاضر به شمار می رود.

با این حال، بدون توجه و درکِ تفاوت بین سواد رسانه ای و اطلاعاتی و شهروندی دیجیتال نمی توان برداشت درستی از آنها داشت. شهروندی دیجیتال مبتنی بر توانایی ارزیابی انتقادی رسانه ها و فناوری آنلاین، ابزارها و اطلاعات بوده و ناظر به نحوه زندگی و نحوه تعامل شهروندان با فناآوری های پیرامون آنها می باشد، لکن، سواد رسانه ای و اطلاعاتی(MIL) همراه با تفکر انتقادی نسبت به رسانه های پیرامون شهروندان می باشد و بعنوان ابزار اصلی و اساسی شناخت رسانه ها و نقش رسانه ها در جامعه به شمار می رود و به جهت دارا بودن قدرت تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده ها در تفکر انتقادی، زمینه ساز خلاقیت شهروندان در یک جامعه دموکراتیک را نیز فراهم خواهد آورد.

سازمان سواد رسانه ای و اطلاعاتی یونسکو( UNESCO MIL) :

یونسکو بعنوان سازمان پیشرو در آموزش و ترویج سواد رسانه ای و اطلاعاتی است. سواد رسانه ای و اطلاعاتی افراد را قادر می سازد تا در مورد اطلاعات و استفاده از ابزارهای دیجیتال به طور انتقادی تفکر کرده و از انتخاب های آگاهانه ای در مورد نحوه مشارکت در ایجاد صلح، برابری، آزادی بیان، گفتگو، دسترسی به اطلاعات و توسعه پایدار برخوردار گردند. یونسکو با حمایت از توسعه سواد رسانه ای و اطلاعاتی برای همه حمایت برآنست تا توانایی مردم برای تفکر انتقادی و نقد خردمندانه را فراهم کند.

سازمان بین المللی MIL از ارکان سازمان علمی فرهنگی ملل متحد(یونسکو) بوده که مسیولیت آموزش، فرهنگ سازی، احترام، ارتقاء و ترویج سواد رسانه ای و اطلاعاتی یونسکو را در سطح جهانی بر عهده دارد. ایتلاف سواد رسانه ای و اطلاعاتی سازمان یونسکو(The UNESCO Media and Information Literacy Alliance) که پیش از آن بعنوان ایتلاف جهانی عضویت در سواد رسانه ای و اطلاعاتی( Global Alliance for Partnerships on Media and Information Literacy ; (GAPMIL) به شمار می رفت در تلاش است تا از توان همکاری های بین المللی استفاده کرده و اطمینان یابد که تمامی شهروندان کشورهای مختلف، امکان دسترسی به اطلاعات و رسانه ها را دارند و در این ارتباط افراد و سازمان های مختلف به نمایندگی از بیش از یکصد کشور موافقت کرده اند تا توان و مشارکت خود را به کار گرفته و به اتفاق برای ایجاد تحولات لازم در این زمینه اقدام کنند(https://en.unesco.org/feedback/join-unesco-media-and-information-literacy-alliance)

هفته جهانی سواد رسانه ای و اطلاعاتی(Global Media and Information Literacy Week 2023 ) :

24 تا 31 اکتبر(دوم تا نهم آبان) بعنوان” هفته جهانی سواد رسانه ای و اطلاعاتی” می باشد که ضمن نکوداشت آن از سوی یونسکو و سازمان های بین المللی و کشورهای گوناگون و برگزاری برنامه ها، نشست ها و وبینارهای علمی، کارشناسی و رسانه ای مربوطه در جهت آموزش و ترویج و ارتقاء سواد رسانه ای در جهان و افزایش آگاهی افراد بشر تاکید می گردد. شعار هفته جهانی سواد رسانه ای و اطلاعاتی در سال جاری( 2023/1402 ) نیز با توجه به اهمیت سواد رسانه ای و رویدادهای گسترده و فراگیر عصر دیجیتال از سوی یونسکو با عنوان ؛” سواد رسانه ای و اطلاعاتی در فضاهای دیجیتال: دستور کار جمعی جهانی” تعیین شده است تا بیانگر یک اولویت ملی و بین المللی نسبت به آموزش و فرهنگ سازی سواد اطلاعاتی و رسانه ای در عصر و فضای دیجیتال و لزوم اولویت بخشی دولتها در توجه و آموزش نسبت بدان در نظام آموزشی و مدیریتی آنها در راستای اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد(https://sdgs.un.org/goals) باشد.

انتخاب یک دانشمند ایرانی بعنوان نماینده کمیته آسیا و اقیانوسیه سازمان UNESCO MIL APAC :

همکاری بین المللی در زمینه سواد رسانی برای نخستین بار در مجمع جهانی عضویت برای سواد رسانه ای و اطلاعاتی در تاریخ 26 تا 28 ماه ژوین سال 2013 در ابوجا، پایتخت کشور نیجریه و با اهداف مقرر در آن برگزار گردید. سازمان MIL یونسکو در تاریخ اول ماه ژوین سال 2022 طی اطلاعیۀ رسمی منتشره از اعضاء خود برای شرکت در انتخابات دعوت رسمی به عمل آورد و پس از برگزاری انتخابات جهانی آن در 9 مارچ(مارس)، نتیجه قطعی انتخابات بین المللی آن در تاریخ 11 ماه مه 2023 اعلام شد و آقای دکتر علیرضا باستانی، استاد شهیر علوم ارتباطات و سواد رسانه ای، عضو انجمن بین المللی سواد رسانه ای و مدیر انجمن سواد رسانه ای ایران (انسان) به عنوان نماینده قارۀ آسیا و اقیانوسیه (Regional Representative for Asia-Pacific) و مدیر منطقه ای سازمان سواد رسانه ای و اطلاعاتی یونسکو(UNESCO MIL) برای یک دوره کاری 4 ساله انتخاب گردید (https://www.unesco.org/en/media-information-literacy/alliance/regional-chapters).

هدایت و برگزاری” اولین جشنواره بین المللی شادی و نشاط” (HAPPINESS & PEACE FOR ALL ; GLOBAL HAPPINESS FESTIVAL ) با هدف آموزش، ارتقاء و ترویج شادی و صلح برای همه با همکاری مرکز آسیایی ACD و مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی در سال جاری (https://unesco-mil-apac.com/) و” طرح بین المللی صلح جهانی” بعنوان طرح مستقل UNESCO MIL APAC با همکاری یونسکو و سازمان ملل متحد، از زمرۀ دستاوردهای یک ساله مدیریت ایشان و کمیته مشورتی آن سازمان( UNESCO MIL APAC ) می باشد که در دستور کار یونسکو و سازمان ملل متحد قرار دارد و به همراه طرح جهانی تاسیس” دانشگاه بین المللی سواد رسانه ای”، ” تدوین نظام آموزشی جهانی سواد رسانه ای”،” طرح بین المللی جامعه دیجیتال و شهروند جهانی” و… در دستور پیگیری و اقدام کمیته آسیا و اقیانوسیه سازمانUNESCO MIL و مشاوران حقوقی و حرفه ای و بین المللی آن قرار دارد.

* رییس کمیسیون حقوق بین الملل و حقوق بشر کمیته منطقه ای آسیا و اقیانوسیه سازمان UNESCO MIL APAC

Email : zamani.i.l.institute@gmail.com