مچ اندازی فناوری با پژوهشگران/ هوش مصنوعی چگونه کم آورد؟

پژوهشگران دانشکده بهداشت روان در دانشگاه هوش مصنوعی می تواند در ترسیم و توضیح مفاهیم یا ایده ها برتر از انسان باشد. اما آیا در تحقیقات کیفی نیز می توان هوش مصنوعی را جایگزین انسان کرد؟

خبرگزاری علم و فناوری وب سازان شمال؛ سطوح تحقیقاتی با ظهور هوش مصنوعی در حال تغییر هستند. اگر فرصت کافی برای خواندن مقاله یا مجله نداشته باشید، ابزار های هوش مصنوعی آن را برای شما خلاصه می کنند یا اگر در جستجوی منابع مرتبط با تحقیق خود هستید و استفاده از مشارکت های انسانی، هزینه های کار شما را بالا می برد، باز هم هوش مصنوعی می تواند به شما کمک کند.

هر یک از این ابزار ها نشان می دهند که هوش مصنوعی می تواند در ترسیم و توضیح مفاهیم یا ایده ها برتر از انسان باشد. اما آیا در تحقیقات کیفی نیز می توان هوش مصنوعی را جایگزین انسان کرد؟

محققان دانشکده بهداشت روان در دانشگاه ولینگتون نیوزلند به تازگی پژوهش هایی درباره استفاده از اپلیکیشن های دوست یابی در دوران همه گیری کرونا انجام دادند و به این نتیجه رسیدند که گفتگو با چت بات ها و دریافت پاسخ های مصنوعی آنها چندان دلگرم کننده نبوده است و این یافته نشان می دهد که چنین برنامه هایی نمی توانند به لحظ کیفی جایگزین انسان ها شوند.

رویارویی پژوهشگران با هوش مصنوعی

تیم تحقیقاتی دانشگاه ولینگتون تحقیقات خود را درباره چگونگی استفاده مردم نیوزلند از اپلیکیشن هاب دوستیابی تلفن همراه در دوران همه گیری کرونا آغاز کرد تا مشخص شود که تجربیات دوستیابی در آن دوران چگونه تغییر کرده است. برای درک بهتر، پژوهشگران از شرکت کنندگان خواستند داستان های خود را در مورد سناریو های فرضی به اشتراک بگذارند. آنها طیف گسترده ای از پاسخ ها را از 110 شهروند نیوزلندی در فیسبوک دریافت کردند. برخی از داستان ها خنده دار و برخی دیگر جدی بودند. عده ای از شرکت کنندگان در مورد چالش هایی مانند ملاقات های مجازی و اختلاف نظر در مورد واکسیناسیون یا ماسک زدن نوشتند و عده ای دیگر داستان های عاشقانه ای با جزییات شگفت انگیز تعریف کردند.

درونمایۀ اصلی هر پژوهش اجتماعی برآمده از تجربه های زیسته و حقیقی است.

مداخله هوش مصنوعی و پاسخ های غیرمنتظره

در مرحله اول تحقیق، این پاسخ ها اوج و فرود ملاقات آنلاین، کسالت و تنهایی قرنطینه و هیجان و ناامیدی از یافتن عشق در دوران کووید-19 را به تصویر می کشید، اما چیزی که بیشتر جلوه گری می کرد نادیده گرفتن جنیه های مشارکت انسانی یا حتی بازخورد های غیرمنتظره ای بود که شرکت کنندگان در تحقیق نشان می دادند. سپس، در آخرین مرحله از این پژوهش و در 60 داستانی که شرکت کنندگان تعریف کردند چیزی به وضوح تغییر کرده بود: داستان ها «بی احساس» و کلمات انتخاب شده بیش از حد رسمی و گاهی منسوخ بودند، ضمن آنکه هر کدام از داستان ها حالت موعظه آمیز داشتند و «باید و نباید ها» در آنها زیاد بود.

محققان در این مرحله با استفاده از ابزار های تشخیص هوش مصنوعی مانند زیرو جی پی تی (ZeroGPT) نتیجه گرفتند که شرکت کنندگان انسانی و یا حتی ربات ها برای تعریف داستان ها از هوش مصنوعی استفاده کرده اند. این نتیجۀ غیر منتظره ای بود و جنبه های غیرقابل پیش بینی تحقیق را به پژوهشگران یادآوری کرد.

برخلاف این ادعا که هوش مصنوعی می تواند نتایج مشابه با پاسخ های انسانی به دست بدهد، پژوهشگران این تحقیق دریافتند که پاسخ های هوش مصنوعی نوعاً غم انگیز و کسالت بار هستند. یکی از پژوهشگران گفت: «این پژوهش به ما یادآوری کرد که درونمایۀ اصلی هر پژوهش اجتماعی برآمده از تجربه های زیسته و حقیقی است.»

آیا مشکل، هوش مصنوعی است؟

شاید بزرگترین تهدید برای تحقیقات انسانی هوش مصنوعی نباشد، بلکه فلسفه ای باشد که بر این فناوری تاکید می کند.
باید دقت کرد که بیشتر ادعا ها در مورد توانایی های هوش مصنوعی و جایگزینی انسان با این فناوری از سوی دانشمندان علوم رایانه ای است. در این نوع مطالعات، استدلال یا رفتار انسان اغلب با سیستم امتیازدهی یا گزاره های بله/خیر سنجیده می شود. چنین رویکردی، تجربه انسانی را در چارچوبی قرار می دهد که می تواند به راحتی از طریق تفسیر محاسباتی یا مصنوعی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.

هوش مصنوعی در شبیه سازی تجربیات انسانی ضعیف است.

نقطه ضعف اصلی هوش مصنوعی

در مقابل، پژوهشگران انسانی و کیفی به تجربۀ بی نظم، احساسی و زیستۀ افراد در روابط و دوستیابی می پردازند و هیجانات و ناامیدی های افراد در روابط و دوستیابی های آنلاین را بررسی می کنند و همچنین تلاش انسانی برای استفاده از برنامه های دوست یابی، و فرصت های احتمالی برای صمیمیت در دوران قرنطینه کرونا را با نگاه انسانی ارزیابی می کنند. نتیجه نهایی نشان داد که هوش مصنوعی در شبیه سازی تجربیات انسانی ضعیف است.

اهمیت حضور انسانی

برخی ممکن است مولد بودن هوش مصنوعی را بپذیرند، یا اینکه تاکید کنند که هوش مصنوعی باید ابزاری برای محققان باشد. برخی دیگر نیز ممکن است به شکل هایی از جمع آوری داده ها، مانند نظرسنجی که مداخله هوش مصنوعی را به حداقل می رساند، رضایت دهند. موسسات دانشگاهی نیز باید دست به کار شوند و به یاری محققانی بشتابند که در محیط متاثر از هوش مصنوعی در حال تحقیق هستند چرا که در هر حال و تا به امروز، محدودیت های هوش مصنوعی نشان داده است که حضور انسان در تحقیقات اجتماعی همچنان ضروری است.

این گزارش تحلیلی از پایگاه خبری کانورسیشن به فارسی برگردان شده است.