قبرستان هایگیت لندن Highgate Cemetery

قبرستان هایگیت لندن (Highgate Cemetery)، یکی از نمادین ترین و تاریخی ترین گورستان های انگلستان، در شمال شهر لندن واقع شده و به دلیل معماری گوتیک و ویکتوریایی بی نظیر، فضای سرسبز و آرامش بخش، و مدفون بودن چهره های سرشناس جهانی، از جمله کارل مارکس، به یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری پایتخت انگلستان تبدیل شده است. این مکان نه تنها آرامگاه ابدی هزاران نفر است، بلکه گنجینه ای از تاریخ، هنر و طبیعت را در خود جای داده است.

هایگیت، با شهرت خود به عنوان یکی از هفت باشکوه (Magnificent Seven Cemeteries) لندن، از زمان احداث در دوره ویکتوریایی، همواره مکانی برای تأمل، الهام بخش هنرمندان و محققان، و مقصدی برای علاقه مندان به تاریخ و معماری بوده است. ترکیب سنگ قبرهای کهن، مجسمه های باشکوه، و درختان سر به فلک کشیده، فضایی منحصر به فرد و البته کمی مرموز خلق کرده که بازدیدکنندگان را به سفری در دل گذشته می برد. این قبرستان همچنین پناهگاه انواع حیات وحش است و به دلیل تلاش های مداوم برای حفاظت از آن، اکوسیستم طبیعی غنی را در قلب شهر حفظ کرده است.

معرفی قبرستان هایگیت

قبرستان هایگیت، واقع در محله سرسبز هایگیت در شمال لندن، یکی از برجسته ترین و شناخته شده ترین گورستان های تاریخی انگلستان است. این مجموعه عظیم، که در سال ۱۸۳۹ افتتاح شد، به سرعت به نمادی از شکوه و معماری دوره ویکتوریایی تبدیل گشت و به عنوان یکی از هفت گورستان خصوصی بزرگ و باشکوهی که در اطراف لندن ساخته شدند، شهرت یافت.

هایگیت به دلیل طراحی منحصر به فرد خود که ترکیبی از سبک های نئوگوتیک و مصری است، و همچنین وجود مقبره های باشکوه، دخمه های زیرزمینی و فضاهای سبز انبوه، تجربه ای خاص و فراموش نشدنی را برای بازدیدکنندگان رقم می زند. این قبرستان به دو بخش شرقی و غربی تقسیم شده است که هر کدام ویژگی ها و جذابیت های خاص خود را دارند و داستانی از تاریخ و فرهنگ لندن را روایت می کنند.

گورستان هایگیت

گورستان هایگیت، با وسعتی حدود ۱۵ هکتار، پناهگاه ابدی بیش از ۱۷۰ هزار نفر است که در حدود ۵۳ هزار سنگ قبر و بنای یادبود آرامیده اند. این اختلاف تعداد افراد دفن شده و قبرها نشان دهنده رسم رایج دفن چند نفر از اعضای یک خانواده در یک آرامگاه است. این مکان نه تنها بزرگترین فضای بدون سکونت در لندن محسوب می شود، بلکه به عنوان یک موزه روباز از هنر تدفین و معماری قرن نوزدهم، ارزش تاریخی و فرهنگی بی بدیلی دارد.

با قدم زدن در میان مسیرهای پیچ در پیچ هایگیت، بازدیدکنندگان با مجسمه های فرشتگان، اوبلیسک های بلند، آرامگاه های خانوادگی مزین و بناهای یادبود با طراحی های خاص مواجه می شوند. درختان کهنسال با ریشه های برآمده از زمین و پوشش گیاهی انبوه، فضایی رمزآلود و زیبا خلق کرده اند که در فصول مختلف سال جلوه ای متفاوت به خود می گیرد.

ماجرای احداث قبرستان هایگیت

در اوایل قرن نوزدهم، لندن با بحران جدی کمبود فضای تدفین و ازدحام بی رویه گورستان های کوچک کلیساها مواجه بود. این وضعیت نه تنها به لحاظ بهداشتی مشکلات فراوانی ایجاد کرده بود، بلکه سیمای شهری را نیز مخدوش می ساخت. در پاسخ به این معضل، پارلمان بریتانیا در سال ۱۸۳۲ طرح ساخت هفت گورستان بزرگ و باشکوه در حومه شهر را تصویب کرد.

استفان گیِری (Stephen Geary)، معمار و مهندس برجسته، پیشنهاد احداث قبرستان هایگیت را در منطقه ای سرسبز و مرتفع در شمال لندن ارائه داد. طرح او با حمایت چارلز جیمز بلومفیلد (Charles James Blomfield)، اسقف لندن، تأیید شد و در ماه مه ۱۸۳۹ عملیات ساخت آغاز گردید. این گورستان با مساحتی بالغ بر ۱۵ هکتار، شامل بخش هایی برای پیروان کلیسای انگلستان و اقلیت های مذهبی بود. اولین تدفین رسمی در تاریخ ۲۶ مه ۱۸۳۹ با خاکسپاری الیزابت جکسون صورت گرفت. هایگیت به سرعت مورد توجه طبقه مرفه قرار گرفت و با احداث مقبره های لوکس و بناهای یادبود پرشکوه، به مکانی برای نمایش جایگاه اجتماعی و ثروت تبدیل شد و به یکی از جاذبه های معماری لندن تبدیل شد.

قبرستان هایگیت جاذبه ی ترسناک لندن

قبرستان هایگیت، فراتر از یک مکان تاریخی، به واسطه فضای وهم آلود و معماری گوتیک خود، به عنوان یکی از جاذبه های ترسناک و مرموز لندن شناخته می شود. ترکیب سنگ قبرهای فرسوده، مجسمه های کهن که در میان پیچک ها و شاخ و برگ درختان پنهان شده اند، و مسیرهای باریک و سایه دار، حسی از رازآلودگی و گذشته ای دور را القا می کند. این محیط، به ویژه در غروب آفتاب یا در هوای مه آلود، می تواند تجربه ای دلهره آور و در عین حال جذاب برای بازدیدکنندگان باشد.

بسیاری از کسانی که به هایگیت قدم گذاشته اند، از حس عجیبی گزارش داده اند؛ گویی کسی آن ها را زیر نظر دارد یا سایه ای در دوردست به سرعت حرکت می کند. این روایات و تجربه های شخصی، در کنار داستان های فولکلور محلی، به شهرت هایگیت به عنوان مکانی پر از ارواح و اتفاقات ماوراءالطبیعه دامن زده است. این جنبه ترسناک، هایگیت را به مقصدی محبوب برای علاقه مندان به ماجراجویی های فراطبیعی و گوتیک تبدیل کرده است.

خانه ی خون آشام ها!

در دهه های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، قبرستان هایگیت به دلیل انتشار شایعات و افسانه هایی درباره حضور یک خون آشام هایگیت (Highgate Vampire)، شهرتی جهانی یافت. این داستان ها، که عمدتاً از سوی دو جادوگر محلی به نام های دیوید فیرن و شان منچستر ترویج می شد، ادعا می کردند که موجودی ماوراءالطبیعه در قبرستان سرگردان است و باعث ناپدید شدن حیوانات و حتی حملات به انسان ها می شود.

این افسانه ها به حدی گسترش یافت که رسانه ها نیز به آن پرداختند و هایگیت را به عنوان خانه ی خون آشام ها معرفی کردند. بسیاری از افراد ادعا می کردند که سایه هایی بلند، اجساد مثله شده حیوانات، یا حتی چهره هایی شبح مانند را در قبرستان مشاهده کرده اند. اوج این هیجانات به شکار خون آشام در سال ۱۹۷۰ انجامید که طی آن گروه هایی از مردم شبانه وارد قبرستان شدند تا این موجود را بیابند. اگرچه هیچ مدرک قطعی برای اثبات وجود خون آشام یافت نشد، اما این داستان ها برای همیشه به تاریخچه قبرستان گره خورد و به جذابیت مرموز آن افزود.

مدفونان

قبرستان هایگیت به دلیل اینکه آرامگاه ابدی بسیاری از شخصیت های برجسته و تأثیرگذار در تاریخ، ادبیات، فلسفه، هنر و علم است، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این مکان، بیش از یک گورستان، به عنوان یک گالری زنده از زندگی ها و دستاوردهای گذشته عمل می کند. در میان بیش از ۱۷۰ هزار نفر که در این مکان دفن شده اند، می توان از شهروندان عادی تا افراد بسیار مشهور را یافت که هر یک به نوعی در شکل گیری تاریخ بریتانیا و جهان نقش داشته اند. تنوع افراد مدفون در هایگیت، آن را به یک میکروکاسم از جامعه لندن در دوران ویکتوریایی و پس از آن تبدیل کرده است.

بازدید از بخش های مختلف قبرستان به منزله سفری در میان طبقات اجتماعی، مذاهب، و حرفه های گوناگون است. از مقبره های ساده و بی نام نشان تا بناهای یادبود باشکوه و مزین، هر کدام داستانی ناگفته از زندگی و مرگ را در خود جای داده اند. این تنوع، هایگیت را به مکانی جذاب برای مورخان، پژوهشگران و هر کسی که به زندگی های گذشته علاقه مند است، تبدیل کرده است.

قبور مشاهیر

هایگیت میزبان قبور بسیاری از مشاهیر است که هر یک در رشته خود تأثیرگذار بوده اند. برجسته ترین آن ها، فیلسوف و نظریه پرداز سیاسی، کارل مارکس است که آرامگاه او در بخش شرقی قبرستان قرار دارد و به یکی از مهم ترین نقاط بازدید تبدیل شده است. مقبره عظیم مارکس با نیم تنه او، نمادی از اندیشه های او و مقصدی برای پیروانش از سراسر جهان است.

قبرستان هایگیت، فراتر از یک آرامگاه، گنجینه ای از تاریخ، هنر و اندیشه است که در آن، نام آوران تاریخ در کنار شهروندان عادی آرمیده اند و داستانی از جامعه ویکتوریایی را روایت می کنند.

از دیگر چهره های نامدار مدفون در هایگیت می توان به نویسنده شهیر، جرج الیوت (با نام واقعی مری آن اوانز) که از پیشگامان رمان واقع گرایانه در انگلستان بود، اشاره کرد. همچنین داگلاس آدامز، نویسنده مجموعه کتاب های کمدی علمی-تخیلی راهنمای کهکشان برای اتواستاپ زن ها، نیز در این مکان آرام گرفته است. هربرت اسپنسر، فیلسوف و زیست شناس برجسته که از نظریه پردازان تکامل اجتماعی بود، و مالکوم مک لارن، هنرمند و مدیر موسیقی تأثیرگذار که در شکل گیری گروه های پانک راک مانند سکس پیستولز نقش کلیدی داشت، نیز از دیگر ساکنان معروف این گورستان هستند. این قبور مشاهیر، هایگیت را به یک مرکز مهم برای علاقه مندان به زندگی نامه ها و تاریخ معاصر تبدیل کرده است.

نگهداری از قبرستان

پس از دوره ای از شکوفایی، قبرستان هایگیت در اواسط قرن بیستم با چالش های جدی مواجه شد. کاهش درآمد، کمبود فضای تدفین و عدم نگهداری مناسب، منجر به فرسودگی و تخریب بسیاری از بخش های آن گردید. طبیعت به سرعت شروع به تسخیر مجدد فضا کرد و بسیاری از مسیرها و مقبره ها زیر پوشش گیاهی انبوه پنهان شدند. در این دوره، هایگیت به مکانی متروک و فراموش شده تبدیل شده بود.

اما در سال ۱۹۷۵، گروهی از داوطلبان و دوستداران میراث فرهنگی، با نگرانی از وضعیت رو به زوال این مکان تاریخی، انجمن دوستان قبرستان هایگیت (Friends of Highgate Cemetery Trust) را تأسیس کردند. هدف اصلی این انجمن، نجات و حفاظت از این گنجینه معماری و طبیعی بود. با تلاش های بی وقفه و جمع آوری کمک های مردمی، این انجمن در سال ۱۹۸۴ موفق شد مالکیت کامل قبرستان را از آن خود کند. از آن زمان تاکنون، انجمن دوستان هایگیت مسئولیت کامل نگهداری، مرمت و مدیریت این مکان را بر عهده دارد. آن ها نه تنها به بازسازی و نگهداری از بناها و مسیرها می پردازند، بلکه به حفظ و تقویت حیات وحش متنوع موجود در قبرستان نیز کمک شایانی کرده اند. این تلاش ها هایگیت را به یکی از موفق ترین نمونه های حفاظت از میراث فرهنگی در انگلستان تبدیل کرده است.

نگارخانه

قبرستان هایگیت، به معنای واقعی کلمه، یک نگارخانه روباز از هنر و معماری است که هر گوشه آن داستانی بصری را روایت می کند. سبک غالب معماری ویکتوریایی و گوتیک در سراسر قبرستان مشهود است؛ از دروازه های ورودی باشکوه و ستون های بلند گرفته تا مقبره هایی با جزئیات کنده کاری شده و مجسمه های نمادین. یکی از برجسته ترین بخش های معماری، خیابان مصری (Egyptian Avenue) است که با ستون های عظیم و نمادهای مصری، حس ورود به دنیای مردگان باستان را القا می کند.

در کنار آن، دایره لبنان (Circle of Lebanon)، مجموعه ای از دخمه ها و مقبره هایی است که به دور یک درخت کهنسال سدر لبنان ساخته شده اند و فضایی بسیار خاص و تأثیرگذار را ایجاد کرده اند. این بخش ها، به همراه دخمه های زیرزمینی (Catacombs) که محل دفن تابوت ها در طاق های سنگی هستند، شاهکارهایی از معماری تدفین محسوب می شوند. نور خورشید که از میان شاخ و برگ درختان به سنگ قبرها می تابد، بازی سایه و روشن خیره کننده ای ایجاد می کند که به فضای کلی قبرستان عمق و رمزآلودی می بخشد. این ترکیب هنرمندانه از معماری، طبیعت و تاریخ، هایگیت را به مقصدی ایده آل برای عکاسان و علاقه مندان به زیبایی شناسی گوتیک تبدیل کرده است.

سوالات متداول

چگونه از قبرستان هایگیت بازدید کنیم؟

برای بازدید از قبرستان هایگیت، می توانید به صورت انفرادی از بخش شرقی (East Cemetery) دیدن کنید که شامل آرامگاه کارل مارکس است. برای بازدید از بخش غربی (West Cemetery) که دارای بناهای تاریخی تر و معماری گوتیک برجسته تری است، رزرو تور راهنما الزامی است. توصیه می شود بلیط ها را از قبل و به صورت آنلاین تهیه کنید.

ساعات کاری قبرستان هایگیت چه زمانی است؟

ساعات کاری قبرستان هایگیت بسته به فصل متفاوت است. به طور کلی، قبرستان از صبح تا اواخر بعدازظهر باز است. برای اطلاع دقیق از ساعات کاری فعلی و روزهای تعطیل، بهتر است قبل از بازدید به وب سایت رسمی انجمن دوستان قبرستان هایگیت مراجعه کنید. بازدید در برخی تعطیلات رسمی ممکن است محدود باشد.

آیا قبرستان هایگیت هنوز فعال است؟

بله، قبرستان هایگیت همچنان فعال است، اما با ظرفیت بسیار محدود. تدفین های جدید عمدتاً در بخش شرقی قبرستان انجام می شود و فضای بسیار کمی برای تدفین های آینده باقی مانده است. تمرکز اصلی مدیریت قبرستان اکنون بر حفظ و نگهداری از میراث تاریخی و طبیعی آن است.

آیا تورهای راهنما در قبرستان هایگیت برگزار می شود؟

بله، تورهای راهنما به طور منظم در قبرستان هایگیت برگزار می شوند. این تورها، به ویژه برای بخش غربی که دسترسی به آن بدون راهنما ممکن نیست، بسیار توصیه می شوند. راهنماها اطلاعات عمیق و جذابی درباره تاریخ، معماری، افراد مدفون و داستان های مرموز قبرستان ارائه می دهند. رزرو تورها معمولاً از طریق وب سایت رسمی امکان پذیر است.

چه تفاوتی بین گورستان شرقی و غربی هایگیت وجود دارد؟

گورستان هایگیت به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می شود که هر کدام ویژگی های متمایزی دارند. بخش غربی (West Cemetery) قدیمی تر و دارای معماری باشکوه تر و گوتیک تر است، از جمله خیابان مصری و دایره لبنان، و بازدید از آن فقط با تور راهنما امکان پذیر است. بخش شرقی (East Cemetery) جدیدتر است و آرامگاه کارل مارکس در آن قرار دارد؛ این بخش برای بازدید عمومی و انفرادی آزاد است و فضای بازتری دارد.